راز و نیاز

آثار استاد فرامرز پایور دربرگیرنده‌ی قطعاتی باشکوه، جذاب و پرتحرک می‌باشند که علاوه بر تکنیک بالا از احساس و زیبایی خاصی نیز برخوردار هستند. اجرای آثار استاد پایور با ساز تار، احتیاج به تمرین و پشت کار زیاد دارد و برای پیشرفت نوازنده در تکنیک اجرایی و سونوریته می‌تواند بسیار مفید واقع شود. همچنین انگشت‌گذاری‌ها و مضراب‌های متنوعی را می‌طلبد که در نوع خود بی‌نظیر می‌باشد و نوازنده مجبور می‌شود از دو و نیم اکتاو ساز خود به طور کامل استفاده نماید. شایان ذکر است استاد پایور، برای هفت دستگاه و پنج آواز موسیقی ایرانی و گوشه‌های آن قطعات بسیار زیبا، مفید و متنوعی خلق کرده‌اند که در اجرای ردیف موسیقی ملی نیز می‌توان از آن‌ها برای تنوع و جلوگیری از یکنواختی، استفاده مناسب و به جایی کرد. آثار استاد پایور را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:‌‌
۱- قطعاتی که تمامی سازها قابلیت اجرای آن‌ها را دارند و با ذهنیت ارکستر نوشته شده‌اند مانند: مجموعه پیش درآمد و رنگ.
۲- قطعاتی که صرفا برای ساز سنتور، و با توجه به تکنیک این ساز نوشته شده‌اند مانند: چهارمضراب‌های چکاوک، بیداد، بیات راجه و حجاز از کتاب سی قطعه چهارمضراب.

کتاب راز و نیاز، سی قطعه از آثار استاد فرامرز پایور می‌باشد که از کتاب‌های قطعات موسیقی مجلسی، ردیف ابتدایی سنتور، سی قطعه چهارمضراب، فالگوش و هشت آهنگ انتخاب گردیده است. در تنظیم و برگردان قطعات این کتاب، از انواع مضراب‌های معمول برای ساز تار استفاده شده و انگشت‌گذاری‌ها نیز با توجه به هماهنگ بودن آن‌ها با فرم مضراب‌ها تنظیم شده است که به اجرای هرچه روان‌تر و منطقی‌تر آن‌ها کمک کرده است.

به خاطر تفاوت ساختمان ساز سنتور با ساز تار و محدودیت‌های اجرایی که ساز تار برای اجرای قطعات سنتور دارد، در کتاب راز و نیاز سی قطعه برای تار از آثار استاد فرامرز پایور، به اقتضا جهت انطباق قطعات با تکنیک تار، ضمن حفظ اصل ملودی قطعات، تغییراتی در بعضی از جملات آهنگ‌ها صورت گرفته است که حاکی از سلیقه و احساس درونی مولف می‌باشد. برای مثال این ویژگی در قطعات شماره ۵ (چهارمضراب شور)؛ قطعه شماره ۱۰ (چهارمضراب ابوعطا)؛ قطعه شماره ۲۳ (چهارمضراب چهارگاه)؛ قطعه شماره ۲۴ (چهارمضراب همایون) و... دیده می‌شود.

کتاب راز و نیاز سی قطعه برای تار از آثار استاد فرامرز پایور بازنویسی و تنظیم برای تار امیرحسین رضا در ۱۲۸ صفحه توسط نشر سرود منتشر شده است.