رساله ارکستراسیون شارل کوکلن

کتاب رساله ارکستراسیون، تالیف شارل کوکلن، مجموعه‌ایست چهار جلدی که به متد جامع آموزش ارکستراسیون می‌پردازد. آموزش‌هایی که در کتاب رساله ارکستراسیون مورد بررسی قرار خواهد گرفت، عبارت‌اند از:
۱. مطالعه‌ی سازهای مختلف، ویژ‌گی و شخصیت آن‌ها (یا به عبارت دیگر سازشناسی)
۲. تعادل صدایی: موضوع اصلی در ارکستراسیون که اغلب مورد توجه قرار نگرفته و فراموش شده است.
۳. نوشتار گروه‌های سازی مختلف و ترکیب این گروه‌های سازی.
۴. مطالعه‌ی ترکیب‌های مختلف ارکستری، از کوچک‌ترین دسته‌های ترکیب شده تا جمع کثیری از سازها
۵. آنچه به‌طور اخص ارکستراسیون گفته می‌شود (شیوه‌های مختلف ارکسترنویسی یک قطعه‌ی ارکستری تا تقسیم کردن سازها، یعنی آنچه را که ارکستراسیون یک قطعه می‌نامیم، محقق می‌کند)
۶. رنگ‌های ارکستری که به نوشتار و نیز به طنین (تمبر) مربوط می‌شود.

با وجود این مزایا این سوال به وجود می‌آید که آیا نیازی به نوشتن یک رساله‌ی جدید ارکستراسیون هست؟ رساله‌های خوبی در این مورد داریم..... اصلاً چه نیازی است که این هنر را فرابگیریم؟ نوابغ راه خودشان را در این هنر گشوده‌اند؛ یکی یا این ذوق را دارد یا ندارد. و آن‌طور که ژِوار به‌درستی می‌گوید، این نوابغ، استادانی نیستند که آن را به تو بیاموزند. بله، ولی لازم است که حتی شاگردان با قریحه‌ با این قواعد آشنا شده و آن را تجربه کنند، کسی که صاحب قریحه است، اعتقادی ندارد که قواعد مطلق هستند. آن‌ها چون رایج هستند، معتبر شناخته شده‌اند. یک موسیقیدان جوان می‌تواند شیوه‌های جدیدی در ترتیب‌بندی سازها ابداع کند که گاهی حتی برخلاف قواعد باشد.

اگر خواسته باشیم براساس آثار موسیقی، این مطالعه را عمق ببخشیم، درمی‌یابیم «اصولی» که مورد بررسی قرار می‌گیرد، با توجه به نمونه‌های متعددی که وجود دارد، تنوع بسیار گسترده‌ای پیدا می‌کنند. از اینجا می‌فهمیم که چرا بعضی از استادان راهنمایی‌هایی به شاگردان می‌کنند که در بیشتر رساله‌های ارکستراسیون ذکری از آن‌ها نشده است. مسلم است هیچ رساله‌ای هر قدر هم که نمونه‌های ذکر شده از شکل‌های سازبندی در آن متنوع باشد، باز هم نمی‌تواند کتابی کامل باشد. امید است کتاب رساله ارکستراسیون که با پشتکار و تحقیق بسیار زیاد نوشته شده، بتواند اشکالاتی را که در آینده برای ارکسترنویسی پیش می‌آید، رفع نماید.

کتاب رساله ارکستراسیون اثر شارل کوکلن ترجمه محسن الهامیان در ۱۵۰۰ صفحه توسط نشر افکار منتشر شده است.