کاشی ۹۲

آنچه پس از چند قرن سکوت نوشتاری، تحقیقاتی و حتی اجرایی در حوزه‌ی موسیقی ایران، در اواخر قرن سیزدهم شمسی و اوایل قرن حاضر، در شکل‌گیری تاریخ کم فراز و پرنشیب موسیقی کشورمان تاثیرگذار بوده است نه فقط نوع تفکر منتج از عوامل اجتماعی حاصل از جریانات روشنفکری انقلاب مشروطه، که بیشتر حاصل حضور پررنگ نسلی از موسیقیدانان این دوره است و موج ناگزیر این تحولات اجتماعی هنرمندان مذکور را به نوعی احیاگری در ثبت موسیقی گذشتگان و نگاهی نو به این دستاورها ترغیب کرده است. علینقی خان وزیری در جایگاه نقطه‌ی عطف و بنیان‌گذار این جریان فکری در حوزه‌ی موسیقی، با مددجویی از علوم موسیقی کلاسیک اروپا و تلفیق آن با شخصیت درون‌گرایانه و حسی موسیقی کشورش به دیدگاه و لحنی تازه در آهنگسازی و نوازندگی دست پیدا کرد و این خود بستر مناسبی شد برای رشد موسیقیدانانی پیشرو که صفحات رنگین تاریخ موسیقی معاصر ایران را قلم زدند.

ابوالحسن صبا، از شاگردان مکتب وزیری و یکی از شخصیت‌های برجسته‌ی نسل مذکور، گام‌های موثری در جهت ارتقای سطح نوازندگی ویولن ایرانی و نگارش کتب آموزشی و به ویژه تدریس موسیقی برداشت. آثار صبا و شاگردانش، که هر یک در نوازندگی گوی توفیق را از استاد ربودند، گواهی بر تلاش خستگی ناپذیر او در طول عمر کوتاه اما پر بار او بوده است.

زندگی نامه‌ها، روزشمارهای زندگی و بیوگرافی‌های نوشته شده هرچند اطلاعات جامع و مفیدی در بیان نکات برجسته‌ی زندگی هنرمندان و معرفی آثارشان به مخاطبان منتقل می‌کنند، لیکن خواننده به جهت اسلوب نوشتاری این گونه آثار ضمن برداشتی سطحی از زندگی شخص مذکور، اطلاعات کلیشه‌ای متن را پس از مدت کوتاهی فراموش می‌کند. کتاب کاشی ۹۲ داستان ابوالحسن صبا نگاهی است روایت گونه بر زندگی این هنرمند با تاکید بر مستندات تاریخی، و می‌کوشد با یاری گرفتن از ویژگی‌های ذاتی داستان در لایه‌های عمیق‌تری از اذهان خوانندگان خود ثبت شود. هم اکنون که بخش عمده‌ای از تولیدات موسیقی ایران به دور از آرمان‌های نسل‌های پیشین، در بی چراغی ناکجا آبادی موهوم رهسپار است، یادآوری و روایت هنروری‌های موسیقیدانان ماندگاری همچون صبا، شاید راه گشایی برای جوانان مشتاق این سرزمین باشد.

کتاب کاشی ۹۲ داستان ابوالحسن صبا اثر ضیاءالدین ناظم‌پور در ۹۶ صفحه توسط نشر ماهور منتشر شده است.