اتودهای پیانو گام به گام

این مجموعه که از مهم‌ترین کتاب‌های اتود پیانو برای نوآموزان پیانو در سطح ابتدایی و متوسطه برگزیده شده است، مشکل جستجو و گزینش اتود برای آموزگاران و هنرجویان پیانو را بسیار آسان ساخته، و شمار فراوانی از اتودهای مشهور پیانو را به شکل گام به گام در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. قطعات کتاب اتودهای پیانو گام به گام از ساده به مشکل، همگی عنوان اتود را ندارند اما فنون نوازندگی مهمی را دربر دارند که آن‌ها را برای تمرین پیانو بسیار سودمند می‌سازند.

اتودها که از مهم‌ترین قطعه‌های آهنگین برای تمرین تکنیک‌های گوناگون یک ساز می‌باشند، نقش موثری در گسترش توانایی‌های فنی و موسیقایی یک هنرجو بازی می‌کنند. واژه اتود (فرانسه etdue، آلمانی Etude، انگلیسی Study، ایتالیایی Studio) از سده ۱۸ میلادی وارد ادبیات موسیقی شده و تا اواسط سده نوزدهم به همراه اصطلاحات تمرین (exercise)، کاپریس (caprice) و کاپریچو (capricio) با مفهوم یکسانی به کار می‌رفته‌اند. اتود رفته رفته جایگزین اصطلاحات تمرین (exercise) و قطعه دستی (Handstuck) شد، که پیش‌تر به عنوان قطعه‌هایی تمرینی نوشته می‌شدند. در سده هفدهم قطعه‌هایی که جنبه تمرینی و فنی داشتند با عنوان‌های توکاتا (toccata)، فانتزی (fantasia) و پرلود (prelude) ساخته می‌شدند و معمولا قطعاتی کوتاه، ساده و مقدماتی بودند.

در هر اتود معمولا مهارت در نوازندگی یک تکنیک ویژه مبنای کار قرار می‌گیرد. تفاوت اتود با تمرین‌های انگشت که در آن‌ها نیز هدف‌های مشابهی برای پرورش فنی انگشت‌ها دنبال می‌شود در این است که اتود یک قطعه کاملا آهنگسازی شده و معمولا به فرم سه بخشی (فرم ترانه Liedform) است، درحالی که تمرین‌های انگشت تنها به شکل تمرین‌های مکانیکی برای چیرگی بر یک تکنیک ویژه نوازندگی هستند و ارزش موسیقایی و آهنگین چندانی ندارند.

نخستین مجموعه‌های اتودهای پیانو در سال ۱۸۱۰ م. به وسیله یوهان باتیست کرامر (Johann Baptist Cramer) با عنوان «اتودهای پیانو در ۴۲ تمرین» و در سال ۱۸۱۷ م. به وسیله موتسیو کلمنتی (Muzio Clementi) با عنوان پله‌های پارناسوم (Gradus ad Parnasum) نوشته شدند. مهم‌ترین اتودهای پیانو در سده نوزدهم به وسیله شوپن، لیست و برامس انتشار یافتند که دیرتر به وسیله اتودهای دبوسی، بارتوک و دیگر آهنگسازان سده بیستم دنبال شدند.

اتودهای بسیاری برای دیگر سازهای سولو نیز نوشته شده است که از نظر سطح و گستردگی به پای اتودهای پیانو نمی‌رسند. اتودهای کنسرتی (Konzertetuden) معمولا به منظور نمایش مهارت نوازندگان برای اجرا کنسرت‌های عمومی نوشته می‌شوند. در سده بیستم اتودهایی نیز برای ارکستر و یا یک ساز سولو به همراهی ارکستر ساخته شده است.

کتاب اتودهای پیانو گام به گام از ساده به مشکل ترجمه سیاوش بیضایی در ۱۷۰ صفحه توسط نشر نوگان منتشر شده است.