موتسارت

ولفگانگ آمادئوس موتسارت (۱۷۹۱-۱۷۵۹) نوزده سونات برای تکنوازی پیانو آهنگسازی کرد که بیشتر آن‌ها بین سنین ۱۲ تا ۱۸ سالگی نوشته شده‌اند. سونات‌های موتسارت از تاثیر‌گذارترین آثار موسیقیایی غرب هستند که بارها مورد توجه قرار گرفته‌اند. کتاب ولفگانگ آمادئوس موتسارت موومان‌های برگزیده از سونات‌های پیانو در بردارنده بعضی از سونات‌هایی می‌باشد که بیشتر بر برخی از تکنیک‌های وی تمرکز دارند و نیز ویرایش و بازنگری این مجموعه توسط موریس هینسون بر اساس اولین ویرایش کامل سونات‌های موتسارت که در سال‌های (۱۸۸۳-۱۸۷۷) انتشار یافت، صورت گرفته است. چاپ دوباره آن با پیشنهادهایی برای انگشت‌گذاری، روش‌هایی برای تدریس و اجرا و مخصوصا یادداشت‌هایی برای نت‌خوانی قطعات همراه است.

در دوره‌ی اولیه، موتسارت تورهایی به صورت اجرای بداهه‌نوازی پیانو می‌گذاشت، ولی نت‌نوشت سونات‌ها را ثبت نمی‌کرد، به همین دلیل سونات‌ها در فضایی مبهم و نامشخص آهنگسازی شده‌اند و احتمالا موتسارت موومان‌ها یا سونات‌های دیگری داشته که هرگز آن‌ها را نت‌نویسی نکرده و ثبت نشده‌اند.

درک فرم هر موومان برای به دست آوردن اجرای سبک وارانه‌ی موتسارت حیاتی است. در کتاب موومان‌های برگزیده از سونات‌های پیانو، هر موومان تحلیل و بررسی شده است. این موومان‌ها برای توالی یادگیری یکی پس از دیگری آورده نشده‌اند، نوازندگان باید بر اساس سن و توانایی نوازندگی بر دیگر سونات‌های کلاسیک با واریاسیون‌هایی کوتاه دوره باروک و دوره‌ی رمانتیک تامل کنند.

قطعات در کتاب موتسارت به صورت گاه‌شناختی و براساس شماره‌هایی بعد از کوته نوشت (.k) مرتب شده‌اند. شماره‌های بعد از کوته نوشت (.k) اشاره به لودیگ فان کو شل آلمانی دارد که بر اساس سال ساخت آثار موتسارت آن‌ها را شماره‌گذاری کرد و نخستین بار در سال ۱۸۹۲ توسط کوشل انتشار یافت.

لازم به ذکر است که پیانیست برای اجرای سونات‌های پیانو موتسارت در اسلوب آگاهانه تاریخی سبکش، نیازمند:
۱. آرام نواختن (آهسته ضربه زدن) در پیانوهای جدید. (چون دارای صدایی بلند هستند که برای موسیقی موتسارت نامناسب می‌باشد.)
۲. کیفیت صدا‌دهی در پاساژها، ناب و آوازگونه باشد (صدایی روان و لطیف)
٣. بیشتر به تکنیک‌های انگشتان بپردازد و از حرکات و احساسات غیر ضروری اجتناب کند.
۴. او اغلب خواستار یک پیوستگی (با لحنی آرپژگونه برای پاساژهای ملودیک می‌باشد ولی در مقابل ترکیبات همراهی کننده، اغلب باید ناپیوسته نواخته شوند.

تکنیک‌های لازم برای نواختن آثار موتسارت:
۱. عملکرد انگشتان:
نخست: اشاره‌ی ناپیوسته. (در اشاره‌ی ناپیوسته می‌بایست انگشتان را به صورت خمیده نگه داشت.)
دوم: اشاره پیوسته. (می‌بایست انگشتان را به صورت کشیده و صاف نگه داشت، فشار انگشتان لازم است.)
۲. گام‌ها و آرپژها: باید درست و بدون خطا نواخته شوند، بنابراین حالت الاستیک و واکنش سریع مچ دست برای حرکت انگشتان ضروری می‌باشد.
۳. تریل (Trill): اجرای تریل‌ها باید همواره و پیوسته باشد. به علاوه نیازمند حرکات انگشتان و به کار بردن چرخش کامل دست‌ها برای اجرای تریل می‌باشد. اجرای همه‌ی تریل‌های موتسارت حتی روی پیانوهای قدیم مشکل است.

کتاب ولفگانگ آمادئوس موتسارت اثر ولفگانگ آمادئوس موتسارت ویرایش موریس هینسون ترجمه مهرداد آشتیانی در ۱۰۰ صفحه توسط نشر هنر و فرهنگ منتشر شده است.