مکاتب سنتور نوازی در ایران

کتاب مکاتب سنتور نوازی در ایران براساس رساله دکترای کیومرث پیرگلو در رشته اتنوموزیکولوژی است که در سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰ م) به دانشگاه موناش استرالیا ارائه شده است و اینک ترجمه فارسی آن با بازنگری و ویرایش مجدد منتشر می‌شود. در کتاب مکاتب سنتور نوازی در ایران که در ده فصل تنظیم شده مؤلف پس از نگارش کلیاتی درباره تاریخ موسیقی ایران و ساختار، کوک و فرم‌های موسیقی ایرانی به تاریخچه سنتور ایرانی، ساختمان و تکنیک‌های نوازندگی آن پرداخته و در ادامه رسم الخط‌های نگارش، سبک‌شناسی تزئینات، و بسط و گسترش ملودیک در سنتورنوازی را شرح می‌دهد.
پس از آن نویسنده به معنای بداهه در موسیقی ایرانی براساس تحقیق کتابخانه‌ای و تحقیق میدانی خود (مصاحبه با سنتورنوازان و موسیقیدانان ایرانی) و بررسی ساختار بداهه در موسیقی ایرانی می‌پردازد. چهار فصل پایانی به بررسی مکاتب سنتورنوازی در ایران اختصاص دارد.

پیرگلو در کتاب مکاتب سنتور نوازی در ایران، نوازندگی سنتور در ایران را به دو مکتب قدیم (قاجار) و مکتب جدید تقسیم می‌کند که شاخص متمایزکننده آن‌ها استفاده از نت در نوازندگی، آموزش و آهنگسازی است. مؤلف گروهی دیگر را نیز با عنوان گروه منفرد مطرح می‌کند که نوازندگان آن از یکی از دو مکتب فوق تأثیر پذیرفته‌اند و در عین حال از ایشان متمایزند و روشی شخصی را در نوازندگی سنتور دنبال کرده‌اند که فراگیر نشده است. دو گروه دیگر، موسوم به سنت گرایان سده بیستم و مدرنیست‌های سده بیستم نیز که متأثر از مکتب قدیم‌اند مطرح شده‌اند.

در بررسی هریک از گروه‌های فوق شرح حال نوازندگان، معرفی آثار، آوانگاری‌های پیرگلو از نواخته‌های ایشان به همراه تجزیه وتحلیل آوانگاری‌ها و بررسی نت نگاری‌های منتشر شده از ایشان ارائه، و با یکدیگر مقایسه شده است.

کتاب مکاتب سنتور نوازی در ایران اثر کیومرث پیرگلو ترجمه فاطمه نکونام در ۳۲۸ همراه با دانلود فایل صوتی توسط نشر خنیاگر منتشر شده است.