اسداله ملک

اسدا... ملک را با فعالیت هنری چندین ده ساله به راستی نمی‌توان در چند سطر شرح داد. آنچه در کتاب اسداله ملک ده آهنگ برای تار و سه تار گرد آمده، مشتی است نمونه خروار از کارهایی که بعضا در اذهان عمومی معروف‌تر است. اما اجرای این آثار با تار و سه‌تار از یک سو رپرتوار این سازها را وسعت و غنا بخشیده و از سوی دیگر ضمن پرورش ذوق و استعداد نوازندگان، به خاطر سبک خاص خود، موجب گسترش دایره تکنیکی و نیز ارتقای آگاهی آن‌ها از سیر تکاملی موسیقی کشور ما و شناخت سبک‌های مختلف و دوره‌های گوناگون موسیقی ایرانی می‌گردد.

نت‌نویسی آهنگ‌ها در کتاب اسداله ملک ده آهنگ برای تار و سه‌تار از روی نوارهای اجرا شده با ارکستر و تک‌نوازی خود روانشاد اسدا... ملک انجام گرفته است و سعی وافی شده تا حتی الامکان مطابق اصل باشد؛ اما در عین حال استفاده‌ی عام‌تر و نیز انطباق با تکنیک تار و سه‌تار اقتضا می‌کرد که بعضا دخل و تصرفاتی جزئی در آن‌ها اعمال شود. نکته‌ی دیگر در کتاب ده آهنگ برای تار و سه‌تار خط‌های اتصال و جمله‌بندی است که سعی شده برای آسان شدن ملودی اشعار به ویژه در بخش‌های مربوط به خواننده دقیقا منطبق بر سیلاب‌های اشعار باشند؛ اما ممکن است گاهی برای نوازنده تولید اشکال کند که در این صورت می‌توان آن‌ها را نادیده گرفت و به مناسب‌ترین روش اجرا کرد. روی‌هم‌ رفته در نت‌نویسی رعایت ساده‌نویسی شده است و اجرای حالات و طرز اجرای خاص به عهده نوازندگان گذاشته شده است.

اسداله ملک آهنگساز و نوازنده‌ی پر قدرت ویولن در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی در تهران در خانواده‌ای هنرمند چشم به جهان گشود. برادر بزرگ او حسین ملک نوازنده‌ی به نام سنتور و دائی‌های او همه اهل موسیقی و دستی به ساز داشتند و منزل آن‌ها محل مجالست و موانست موسیقی‌دانان صاحب نام بود. از سنین کودکی نواختن ویولن را آغاز نمود و از آن‌جا که بسیار تحت تاثیر نوازندگی و شخصیت استاد ابوالحسن صبا و مجذوب وی بود توسط برادرش به دست این استاد عالی‌قدر سپرده شد. پس از مدتی به هنرستان موسیقی رفته و در آنجا نیز نزد همین استاد ویولن را ادامه داد و سایر دروس موسیقی را نیز نزد استادان هنرستان از جمله شادروان روح اله خالقی و علی محمد خادم میثاق فرا گرفت.

ملک پس از فارغ التحصیلی از هنرستان موسیقی به دانشکده‌ی هنرهای زیبا رفت ولی پس از چندی محیط آن‌جا را با روحیه‌ی پر شور خود سازگار نیافت و دنباله‌ی درس را رها نموده و یکسره خود را به دست عشق سپرد. اسداله ملک هنوز نوجوانی بیش نبود که در ارکستر انجمن موسیقی ملی به رهبری شادروان خالقی نوازندگی می‌کرد و بعدها در سن هفده سالگی به رادیو ایران راه یافت و ضمن نوازندگی در ارکسترهای مختلف در سلک تک‌نوازان و آهنگسازان رادیو درآمد و با اکثر تک‌نوازان و خوانندگان بنام آثاری جالب و ماندنی اجرا کرد و نیز آثار منحصر به فردی در زمینه‌ی آهنگسازی و بداهه‌نوازی از خود به یادگار گذاشت.

او ضمن همکاری ارزشمند خود با برنامه‌ی گل‌ها و تک‌نوازان، مجموعه برنامه‌های نوایی از موسیقی ملی را نیز با همکاری دکتر منوچهر جهانبگلو اداره می‌نمود. استاد اسداله ملک علاوه بر فعالیت‌های اجرایی طی سالیان متمادی تدریس در موسسه‌ی مکتب ملک شاگردان بسیاری را به عالم موسیقی معرفی نمود. شادروان اسداله ملک پس از قریب پنجاه سال خدمت به موسیقی ایرانی در زمستان سال ۱۳۸۰ دعوت حق را لبیک گفته و به دیار باقی شتافت.

کتاب اسداله ملک ده آهنگ برای تار و سه‌تار اثر علاء ایجادی، امید امیری ویرایش محمدرضا گرگین‌زاده در ۳۲ صفحه توسط نشر سرود منتشر شده است.